O dönemin AK Parti Ankara Milletvekili Aydın Ünal, “Bundan sonra gelecek başbakanın profili daha düşük olacak” demişti, Ahmet Davutoğlu’nun istifa kararından bir gün sonra.

Hiç de haksız sayılmazdı.

Çünkü Erdoğan, cumhurbaşkanlığının birinci döneminde, yasa öyle emretse de sembolik olmayı asla kabul etmedi. Başbakanlığı devrettiği Davutoğlu’ndan, deyim yerindeyse, emir eri olmasını bekledi.

Davutoğlu, bekleneni vermeyince…

İlkin ‘Pelikan Bildirisi’ adlı bir metin Twitter’da dolaştırılarak, karalandı. Erdoğan’la girdiği bilek güreşini kaybederek, partisini olağanüstü kongreye götüreceğini ve aday olmayacağını açıkladı. Daha doğrusu açıklamak zorunda kaldı. Davutoğlu’ndan sonra koltuğa oturtulan Binali Yıldırım, düşük profilli başbakan olarak anıldı.

Üç yıl sonra…

Davutoğlu, parti kurma girişimlerine başlamıştı.

İlk söyleşisini 18 Temmuz 2019’da Yavuz Oğhan, Akif Beki ve bana verdi. Üçümüz o tarihte Radyo Sputnik’te ‘Söylemesi Bizden’ adlı bir program yapıyorduk.

Davutoğlu, şunları söyledi:

“Bana şu deniyordu: Sen başbakan gibi görün ama başbakan olma. Başbakanmış gibi yap ama yetki kullanma.”

Ve ekledi:

“Benden her şey olur da düşük profilli bir şey olmaz.”

Davutoğlu’na sormak isterim:

Ahmet Bey, yalnızca sizden mi düşük profilli bir şey olmaz?

Cumhurbaşkanı yetkileri paylaşılmaz

Davutoğlu, Altılı Masa’nın adayı seçimi kazanırsa Türkiye’yi altı genel başkanla birlikte yöneteceğini söylüyor.

Diyor ki:

“Cumhurbaşkanı içeriden ya da dışarıdan olsun, genel başkanlar doğrudan karar süreçleri içerisinde imza yetkisine sahip olarak bulunacaklar.”

Başka?

“Genel başkanlar her stratejik kararda imza yetkisine sahip olacak.”

İyi hoş da, bu nasıl olacak?

Cumhurbaşkanı’nın bütün görev ve yetkileri Anayasa’nın 104. maddesinde yazıyor.

Cumhurbaşkanın; yardımcılarını, bakanları, kamu yöneticilerini ve büyükelçileri atamak; uluslararası anlaşmaları onamak ve iptal etmek; yeri geldiğinde TSK’nın kullanılmasına karar vermek; tutukluları affetmek; kararname çıkarmak gibi belli başlı görevleri var.

Elbette ki, Altılı Masa iktidar olduğunda, başta ulusal güvenlik olmak üzere kritik süreçlerde istişare etmeli. Bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan da MHP lideri Bahçeli’yi ziyaret ederek, görüşünü alıyor ya da bilgilendiriyor.

Cumhurbaşkanı’nın yetkilerini olduğu gibi kullanması da Altılı Masa tarafından denetlenmeli.

Buraya kadar tamam!

Ancak…

Anayasa’nın münhasıran cumhurbaşkanına verdiği bu yetkiler ne cumhurbaşkanı yardımcılarıyla ne de bakanlarla paylaşılabilir.

Altılı Masa, Anayasa’nın vermediği bir yetkiyi neye göre ihdas ve taksim edecek? Hukuki yaptırımı bulunmayan koalisyon protokolü Anayasa’nın üzerinde mi tutulacak?

Neye göre stratejik?

Cumhurbaşkanının yetkileri arasında stratejik olan ve olmayan diye bir ayrım yok. Altılı Masa, yetkileri hangi kritere göre stratejik olan ve olmayan diye sınıflandıracak?

Olmaz ya…

Diyelim, sınıflandırdı.

Karar oybirliğiyle mi alınacak, oy çokluğuyla mı?

Türkiye'nin ekonomiden tutun da iç güvenliğe varıncaya kadar, acilen karara bağlanması gereken kararları Altılı Masa’nın oylamasını ve uzlaşmasını bekleyecek, öyle mi?

Bu, ülkeyi yönetim krizine sokmaktır.

Olmaz ya…

Diyelim, uzlaştılar.

Hangi evraka imza atacaklar?

Kararlarda ve kararnamelerde cumhurbaşkanından başka imza hanesi bulunmadığına göre ancak birbirlerinin bileklerini imzalayabilirler!

Olmaz ya…

Diyelim, imzaladılar.

Bu durumda liderler de cumhurbaşkanı gibi, cezai sorumluluğa mı sahip olacak? Onların soruşturulması ve yargılanması cumhurbaşkanınkiyle aynı sürece mi tabi tutulacak?

Altılı Masa, Anayasa’da gerekli değişiklikleri gerçekleştirmeden, böylesi bir görev paylaşımına gidemez. Bu, anayasal düzenin ihlalidir.

Çok-başkanlı sistem

Altılı Masa’nın hazırladığı temel metinleri hayata geçirebilmek için bir tek şey yapması gerekiyor:

Seçimi kazanmak!

Altılı Masa, başlı başına bir keramet içermediğine göre adayın ve kampanyanın tayin edici olduğuna kuşku yok.

En az yüzde 50 artı 1 oy almayı başaran, Erdoğan’ı deviren bir Cumhurbaşkanı, hangi demokratik kritere göre, yüzde 1’in altında kalan Altılı Masa lideriyle eşit sayılacak?

Böyle bir ‘eşitlik’ adil midir, Allah aşkına?

Bu, eşbaşkanlı bile değil…

Dünyada örneği bulunmayan çok-başkanlı sistemdir.

Yedi Kocalı Hürmüz Hükümeti’dir!

Anlaşılan Altılı Masa, kendisine düşük profilli cumhurbaşkanı arıyor.

Davutoğlu, Altılı Masa’nın müstakbel adayına “Cumhurbaşkanı gibi görün ama cumhurbaşkanı olma” diyor.

“Cumhurbaşkanıymış gibi yap ama yetki kullanma” diye buyuruyor.

Seçildiğinde emir eri muamelesi göreceği peşinen ilan edilmiş Cumhurbaşkanı adayının vatandaşı Türkiye’nin yakıcı sorunlarını çözebileceğine ikna etmesi ve Erdoğan’ı devirmesi mümkün değildir. “Düşük profilli” Başbakan Binali Yıldırım’ın İstanbul’da iki kez sandığa gömüldüğünü ne çabuk unuttunuz?

Yazının Tamamı