Dehap için seçim barajı
Türkiyede uygulanan yüzde 10luk seçim barajı nedeniyle milletvekili seçilemeyen DEHAPlı Mehmet Yumak ve Resul Sadakın başvurusu bugün Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde görüşülecek.
AİHM, Türkiyede uygulanan yüzde 10"luk seçim barajıyla ilgili açılan davayı bugün ele alıyor.
Eski DEHAP üyeleri Mehmet Yumak ve Resul Sadak"ın yüzde 10"luk seçim barajı konusunda Ankara"ya karşı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi"nde açtıkları davanın esasa ilişkin duruşması bugün Strasbourg"da yapılıyor.
Yumak ve Sadak"ın 2003 yılında AİHM"e yaptıkları başvuru 9 Mayıs 2006 tarihinde kabul edilebilir ilan edilmişti. Mahkeme, davacıların ifade ve örgütlenme özgürlükleri ile kendilerine Kürt kimlikleri nedeniyle ayrımcılık yapıldığına dair iddialarını geri çevirmiş, davayı sadece Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi"nin seçim hakkıyla ilgili maddesi çerçevesinde görme kararı almıştı.
SEÇİM BARAJI AİHS"YE AYKIRI İDDİASI
3 Kasım 2002 milletvekilliği genel seçimlerine Şırnak"tan DEHAP adayı olarak katılarak seçim bölgelerinde kazanan, ancak DEHAP"ın yüzde 10"luk ülke barajını aşamaması üzerine milletvekili seçilemeyen Yumak ve Sadak, seçim barajı oranının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi"nin seçim hakkıyla ilgili 1 nolu protokolünün 3"üncü maddesine aykırı olduğunu savunuyorlar.
Davacılar, AİHM"e sundukları belgelerde, 3939 sayılı Milletvekili Seçimi Yasası"nda öngörülen yüzde 10"luk barajı, Kürt vatandaşların desteklediği partilerin ulusal parlamentoda temsil edilmesini engellemek için yapılmış bir düzenleme olarak tanımlıyorlar.
Yumak ve Sadak, seçim barajı nedeniyle seçmenin yüzde 50"ye yakın bir kısmının meclise yansımadığını, bu nedenle hükümetin meşruiyetinin tartışmalı olduğunu da öne sürüyorlar.
Davacılar, siyasal ve seçim haklarının ihlal edildiği gerekçesiyle Ankara"dan yaklaşık 900 bin Euro maddi ve manevi tazminat talep ediyor. Yumak ve Sadak"ın tazminat talepleri arasında, milletvekili seçilememiş olmalarına rağmen 5 yıllık milletvekilliği aylığı ve sosyal hakları da bulunuyor.
ANKARA: BARAJDA AYRIMCILIK YOK
Türk hükümeti ise AİHM"e gönderdiği savunmada yüzde 10"luk seçim barajını savunuyor. Barajın politik istikrar için mevcut olduğunu belirten Ankara, DEHAP"a yönelik herhangi bir ayrımcılık yapılmadığını ve barajın tüm partiler için geçerli olduğunu vurguluyor. Türk hükümeti buna örnek olarak 1999 seçimlerinde TBMM"ye giremeyen CHP"nin 2002 seçimlerinde ikinci parti olarak mecliste temsil edilmesini gösteriyor.
AİHM"in seçim barajı konusunda bugüne kadar alınmış net bir kararı bulunmuyor. Mahkemenin 1994 yılında İngiltere"ye karşı açıklanmış bir kararında, seçimlerin hangi yöntemle düzenleneceği konusunda devletlerin geniş bir takdir marjına sahip oldukları not ediliyor.
AİHM"İin bağlı olduğu Avrupa Konseyi"nin de seçim barajı konusunda bugüne kadar alınmış net bir kararı yok. Konsey"in bu konuyla uğraşan organı konumundaki Venedik Komisyonu"nun demokratik seçimler için tavsiyeleri bulunuyor, ancak seçim barajı konusu yine büyük ölçüde devletlerin takdirine bırakılıyor.
AİHM"in bu davayla ilgili kararını ne zaman açıklayacağı henüz bilinmiyor.
