Fransa Ruanda'da Soykırıma Destek Verdi

Fransa"nın eski Cumhurbaşkanı François Mitterand ile dönemin Paris hükümetinin, Afrika ülkelerinden Ruanda"da 1994 yılında gerçekleştirilen Ruanda Soykırımı"na destek verdiği yeni ortaya çıkan Fransız gizli belgelerince ispatlandı.
Franssız gazetesi "Le Monde", Cumhurbaşkanlığı Arşivleri"ne dayandırdığı haberinde, "resmi söylemlerin aksine Fransa"nın, 800 bin Tutsi ve ılımlı Hutu"nun katledildiği olaylara suç ortağı olduğunu" bildirdi. Haber, Fransa"nın Ruanda Soykırımı"ndaki rolüne yönelik ilk resmi bilgi niteliğinde.
Ruanda"da 6 Nisan 1994"te dönemin Hutu kökenli Devlet Başkanı Juvenal Habyarimana"nın öldürülmesinden bir gün sonra, Tutsilere yönelik geniş bir katliam kampanyası başlatıldı. Ülkede sadece 100 gün içinde yaklaşık 800 binden fazla Tutsi ve ılımlı Hutu, dünyanın gözü önünde Uganda tarafından eğitilmiş Hutu katillerinin elinde can verdi.
Ruanda, Fransa"yı BM çatısı altında 1994"te "Turkuaz Operasyonu" çerçevesinde, ülkedeki görevi sırasında "soykırıma suç ortaklığı yapmakla" suçluyor. Kigali"nin, Paris ile 2006 yılından bu yana diplomatik ilişkileri bulunmuyor. Fransa"nın soykırımdaki rolünü araştırmak üzere geçen yıl kurulan komisyonda tanıklar, Fransız askerlerinin sivil Tutsileri, Hutulara teslim ettiğini söylemişti.
Uyarılar hasıraltı edildi
Fransa arşiv belgelerine göre, Sosyalist Parti üyesi Mitterand, Ruanda Soykırımı"na ilişkin ilk belirtileri, 1990 yılından bu yana biliyordu. Mitterand"ın, "konuya ilişkin bilgim yok" açıklamasına karşın Le Monde, Elysee Sarayı"nın soykırımdan 3 yıl önce "diplomatik ve askeri uyarı sinyalleri" aldığını belirtti.
Bu sinyallerin, "hasıraltı" edildiğini de belirten Le Monde, ilk uyarıyı ise 12 Ekim 1990"da Fransa"nın Kigali Askeri Ataşesi Rene Galinie"nin gönderdiği bir telgrafa dayandırdı. Askeri ataşenin telgrafında, "ülkedeki çatışmanın etnik bir savaşa dönüşeceğinden endişe edildiği" ifade ediliyor.
Hutuların, Tutsilere yönelik gözaltı ile operasyonlarını yoğunlaştırdıklarını belirten Galinie, "bu günlerde Kibilira bölgesinde katliamların yaşandığını" da aktarıyor.
Bu uyarıları kulak arkası eden Fransa"nın Habyarimana hükümetine destek vermeye devam ettiğini belirten Le Monde, "Fransa"nın Kigali elçisi de, Hutu rejiminin gizlice sistematik soykırım süreci emrini verdiğini ve gerekirse askeri müdahaleye başvurulabileceğini belirttiğini bildirmişti" diye yazdı.
Fransa, yoğun destek verdiği Habyarimana cinayetine ilişkin başlattığı soruşturma kapsamında şu anki Ruanda Devlet Başkanı Paul Kagame"nin yakınlarına karşı tutuklama kararı çıkarmış, Ruanda, da Fransa ile ilişkilerini kesme kararı almıştı.