Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek"in ve başında bulunduğu Milli Demokratik Parti"nin (MDP), Müslüman Kardeşler (MK) örgütü karşısında sahip olduğu desteği kaybetmekte olduğu belirtilmektedir.

Orta Doğu"nun diğer ülkelerinde de görüldüğü üzere, muhalefetin lehine iktidar partisine verilen desteğin azalması, Mısır Hükümeti"nin muhalif MK"yi sindirme politikası izlemesine sebep olmuştur. Mısır Anayasası"nda birtakım değişiklikler yapılmasının altında, onlarca MK üyesinin tutuklanması ve banka hesaplarının dondurulması gibi özellikle Nisan ayında yapılacak Şura Konseyi seçimleri öncesinde, örgütün gücünü azaltmaya yönelik amaçlar olduğu ifade edilmektedir. Parlamento tarafından onaylanan değişikliklerin normalde Nisan ayında referanduma sunulması planlanırken, tarih 26 Mart"a çekilmiştir. Muhalefet, bunun esas nedeninin söz konusu değişikliklere karşı protesto gösterilerinin düzenlenmesini engellemek olduğunu öne sürerken, iktidar kanadından yapılan açıklamada, devlet başkanının yoğun gündemi nedeniyle referandum tarihinin erkene alındığı belirtilmiştir.


1920"lerde Hasan el-Banna tarafından kurulan siyasal İslamcı MK örgütü Mısır"daki en kuvvetli ve önemli muhalif örgüttür. 2005 seçimlerinde MK"in bağımsız aday statüsündeki 88 üyesinin 454 kişilik parlamentoya seçilmeleri hükümette endişelerin oluşmasına yol açmıştır. Hatta yapılan yorumlarda, 2006 yılında gerçekleştirilmesi gereken belediye seçimlerinin iki yıl süre ile ertelenmesinin başlıca nedeninin MK"in bu başarısı olduğu ifade edilmiştir. Hüsnü Mübarek"e göre, örgütün dinî etmenleri önde tutan yapısı, devlet güvenliği için tehdit oluşturmaktadır. Örgütün tehdit oluşturduğuna yönelik tezler MK lideri Muhammad Mahdi"nin İsrail-Lübnan savaşına Lübnanlılarla beraber savaşmak için gidecek on binlerce üyesinin olduğunu söylemesi ile daha fazla güç kazanmıştır. Ayrıca, bu ifade Mısır basınında örgütün milis güçleri oluşturduğuna dair yorumların daha sık dile getirilmesine neden olmuştur. Yasadışı olarak kabul edilen, bununla birlikte faaliyet göstermesine izin verilen MK"e yönelik süregelen operasyonlar son zamanlarda daha da artmıştır. Örneğin, son iki ay içinde hükümet karşıtı bildiriler bulundurmak ve yasadışı gruba üye olmak suçlarından 56 MK örgütü üyesi tutuklanmıştır. Şu anda toplam 300 MK üyesinin tutuklu olduğu ileri sürülmektedir. Ayrıca, örgütün 29 üste düzey yetkilisinin banka hesapları dondurulmuştur. Öte yandan 39 üyesi terörizm ve kara para aklama suçlarından askerî mahkemede yargılanmaktadır.

Bu gelişmelerin de etkisiyle Aralık 2006"da Devlet Başkanı Mübarek, Mısır Anayasası"nın 34 maddesinin değiştirilmesini ve değişen maddelerin referanduma sunulmasını talep etmiştir. Bazı yasa önerilerinin seçim sistemini ve güç paylaşımını devlet başkanının ve hükümetin lehine değiştirmeyi amaçladığı ifade edilirken bazı değişikliklerin de MK"in gücünü azaltmakla ve örgütün yasal siyasi partiye dönüşmesini engellemekle ilgili olduğu iddia edilmiştir. Örneğin 5. maddede yapılan değişiklikle dinî geçmişi olan, din, ırk ve cinsiyet ayrımcılığına dayanan partiler yasaklanmıştır. Böylelikle varlığını dine dayandıran bir örgüt olan MK"in yasal bir siyasi partiye dönüşmesi engellenecektir.

MK ile ilişkilendirilen bir başka değişiklik de devlet başkanlığı seçiminde aday gösterilmesi ile ilgilidir. Anayasa"nın 76. maddesinde yapılmak istenen değişiklikle sadece Mısır Parlamentosu"nun üst kanadı Şura Konseyi"nde ve alt kanadı Millet Meclisi"nde koltukların en az yüzde üçüne sahip olan ve aday gösterme tarihinden en az 5 yıl önce kurulan siyasi partiler devlet başkanlığı seçimine aday gösterebileceklerdir. Böylelikle söz konusu seçimlerde yasaklı bir hareket olan MK"in aday göstermesi engellenmektedir; çünkü bağımsız milletvekili statüsünde seçilen üyelerin devlet başkanlığı seçimine adaylıklarını koyma imkanları ortadan kalkmış bulunmaktadır. Ayrıca MK"nin yakın gelecekte kendi başına veya diğer muhalif partilerle birleşmek suretiyle yeni bir hareket oluşturması halinde bile partinin 5 yıllık geçmişi olmadığı için aday gösteremeyecektir. Hükümetin öngördüğü değişiklikler, yukarıda da değinildiği gibi, seçim prosedürleri ve parlamento seçimleri ile de ilgilidir. Örneğin, 88. maddeye getirilmek istenen değişiklik ile normalde referandumları, seçimleri denetleme yetkisine sahip yargıçların görevlerinden alınarak denetleme görevinin devletin güvenlik görevlilerine verileceği belirtilmektedir. Muhalefete göre bu değişiklik devletin güvenlik kurumlarına seçimlere karışma ve seçimleri etkileme fırsatı tanımış olmaktadır.

Diğer taraftan, yapılan bazı yorumlarda Anayasa"da yapılmak istenen bu değişikliklerin MK"nin gücünü azaltmayacağı, bilakis örgüte verilen desteği arttıracağı belirtilmektedir. Çünkü ekonomik ve sosyal sorunlar ile toplumda İslam"a verilen önem nedeniyle MK örgütü halihazırda Mısır toplumunun çoğunluğunun desteğine sahip bir örgüttür ve böyle bir örgütün baskı görmesi sonucu oluşacak tepki nedeniyle taraftarlarının örgüte daha çok destek verecekleri ifade edilmektedir. 2005 rakamlarına göre toplumun yüzde otuzu işsizdir, iç ve dış borçlar artmaktadır, nüfus 70 milyonu geçmektedir ve okuma-yazma bilmeyenlerin oranı yüzde 70"tir. Demokrasinin uygulanmasında karşılaşılan problemlerin de MK"e verilen desteği arttıracağı öne sürülmektedir. Mısır"da sıkıyönetim Enver Sedat"ın öldürüldüğü 1981 yılından beri sürmektedir. En son 2006 Mayıs"ında terörist faaliyetler öne sürülerek, sıkıyönetimin süresi 2 yıl daha uzatılmıştır.

Sonuç olarak, yapılması istenen değişikliklerin demokrasi reformunun bir parçası olduğu resmi makamlarca ileri sürülmesine karşın, bunun esas amacının hükümetin ve devlet başkanının güçlerini pekiştirmek olduğunu öne süren yorumların çıkmasına da engel olunamamaktadır. İktidar partisi, devletin, dini siyasete alet etme çabalarını ve siyasetin dine karışmasını engellemekte kararlı olduklarını ifade etmekte ve dine dayalı partilerin yasaklanmasına ilişkin değişikliğin devlet ve din işlerini birbirinden ayıracağını iddia etmektedir. Buna karşı, bir yandan dine ve cinsiyet ayrımcılığına dayalı partiler yasaklanmak istenirken diğer taraftan, Mısır devletinin dininin İslam olduğunu ve Şeriat"ın Mısır yasalarının ana dayanağı olduğunu belirten Anayasa"nın ikinci maddesinin değiştirilmesi kimi muhalefet gruplarının eleştirilerine ve Hristiyan azınlık Kıptîlerin taleplerine rağmen kabul edilmemiştir. Bu tutum anayasada yapılması istenen bazı değişikliklerin MK"in gelecek seçimlerdeki etkisini azaltmakla birebir bağlantılı olduğunu iddia eden yorumların daha fazla yaygınlık kazanmasına sebep olmuştur.

haberlercom