İran lideri 'Başkan'ın adamlarıyla'

İran lideri 'Başkan'ın adamlarıyla'

Ahmedinecad, ABD yönetimi ve Yahudi lobisinin itirazlarına rağmen Amerikan Dış İlişkiler Konseyi'yle buluşarak Bush politikalarını eleştirdi

- Bush yönetiminin İran Cumhurbaşkanı'na BM Genel Kurulu'na katılması için vize verirken hesabı Mahmud Ahmedinecad'ı konuşmasını yaptıktan sonra ülkesine uğurlamaktı. Ama New York Times evdeki hesabının çarşıya uymadığına dikkat çekti. Ahmedinecad, New York dışına çıkamasa da, Amerikan televizyonlarına demeçleriyle geniş dinleyici kitlesine ulaştı, üstelik Amerikan politikalarında ağırlığı olan Dış İlişkiler Konseyi'yle toplantı yaptı. Hem de Bush yönetiminin itirazlarına ve Yahudi lobisinin boykotuna rağmen...


'Filistin'e destek var mı?'
Ülkesindeymiş gibi rahat davranan Ahmedinecad, önceki akşam doğu yakasında bir otele gülücükler saçıp el sallayarak girdi. Dış İlişkiler Konseyi'nin 24 üyesiyle 105 dakika süren bir toplantıya giren İran lideri, muhabbeti Amerikalı dış politika duayenlerine "Bağımsız bir grup olduğunuzu söylediniz. Ama bana hep hükümetin bakış açısından sorular yönelttiniz. Siz Bush yönetiminin tellalı mısınız" diye takılarak noktaladı. Diplomatik nezaketi elden bırakmayan Ahmedinecad'ın 40 dakikayı Yahudi soykırımını sorgulayarak geçirdiği, 81 yaşındaki sigorta devi Maurice R. Greenberg'in Dachau toplama kampındaki deneyimlerini aktarması üzerine "Daha çok tarafsız araştırmaya izin vermeliyiz" diye ısrar ettiği aktarıldı. "2. Dünya Savaşı'nda 60 milyon insan öldürülmedi mi? Yahudilerin öldürülmesinin bedelini neden hiç sorumluluğu olmayan Filistinliler ödüyor" diye soran İran lideri, sonra kendine sorar gibi yapmış: "Dış İlişkiler Konseyi'nde Filistinlileri destekleyen tek bir ses var mı acaba?"
Sıra nükleer krize geldiğinde, İran lideri dalgasını geçmiş. Batı İran'a uranyum zenginleştirmeyi durdurması karşılığı nükleer yakıt ihtiyacını karşılama dahil teşviklerin bulunduğu öneri paket sunmuştu. Ahmedinecad, "ABD kendi nükleer yakıt üretimini durdursun, biz beş yıl içinde ürettiğimiz nükleer yakıtı size yüzde 50 indirimle satalım" önerisini getirip arkasına yaslanmış. İran lideri, 50 yıldır ABD, Almanya, Fransa gibi ülkelerle varılan ama karşı tarafın uymadığı anlaşmaları sıralayıp "Bu ortaklara nasıl güvenebiliriz" sorusunu yöneltmiş.


'Eline kimse su dökemez'
Katılımcılar, sohbeti yönlendirmede İran liderinin eline kimsenin su dökemeyeceğinde hemfikir. Konsey'in başkanlığını yürüten ve Bush yönetiminin ilk döneminde Dışişleri'nin politika planlama sorumlusu olan Richard Haass, "İlişkiye açık, ama ilk adımı ABD'nin atmasını istiyor" izlenimini aktarırken, baba Bush'un ulusal güvenlik danışmanı Brent Scowcroft "O bir karşı yumruk atma, kandırma, sözü dolandırma ustası" dedi. Toplantı, en üst düzey gayriresmi ABD-İran diyaloğu niteliğinde. Ahmedinecad'a daveti Haass yapmış. Dışişleri'nden "Bakan Rice bunun çok kötü bir fikir olduğu görüşünde" yorumu gelmesine karşın.
Davetli Yahudi lobisi liderleri de aynı görüşteydi ki, "1930'larda olsaydık Hitler'i davet eder miydiniz" yanıtını gönderdi. Karalamacılığa Karşı Birlik lideri Abraham Foxman, Nobel barış ödüllü Elie Wiesel'la danışmaları ve Ahmedinecad'a yemek vermeme ödünüyle geri adım attıklarını anlattı. Yine de eski Dışişleri Bakanı Madeleine Albright dahil 10'a yakın kişi boykot etmiş. Konsey ise Yahudi lobisini "Toplantılarımızdan baskıcı, kitle imha silahı peşinde, İsrail'i kınayan çok lider geçti" diyerek teskine çalışıp, Küba lideri Fidel Castro, merhum Filistin lideri Yaser Arafat, Zimbabve lideri Robert Mugabe ve Kuzey İrlandalı lider Gerry Adams'ı sıralamış