Hadesten taharet; hayız, nifas, cünüplük ve abdestsizlik gibi hâllerden şartlarına haiz olarak kurtulup gusülsüzlük ve abdestsizlikten çıkmaktır. Bu hâl sadece su ile cildin yıkanması ile tastamam olsa idi, teyemmüm; gusül ve abdestsizliği giderebilen bir ruhsat olmazdı. Zira zâhiren tozu, toprağı su niyeti ile ele yüze sürüp, temizlenmekten, öte kâfir kafası ile kirlilik gibi görünen (Haşa!) şey suyun alternatifi ola- mazdı. Oysa akıl süzgecinden geçirmeci bir hastalıklı bakışla meyve suyu, süt, sebze suyu gibi yıkayıcı sıvılar olabilirdi. Ancak aklın önün- de olan ilâhi vahiy, suya ulaşılamayan zeminde temiz toprağın yüze ve dirseklere kadar mesh edilmesi ile mü’minin hadesten taharet yapabileceği ruhsatını lütfeder ve makbul sayar. O hâlde hadesten taharetin yıkamak, su ile temizlenmekten başka bir maksadı daha olmalıdır. Evet vardır. Nedir? Cevaben: Mü’min ve Mü’mine’nin temizlenmeye, arınmaya, Namaz’a lâyık bir paklanmaya niyet edip bu niyetini ameli ile doğrulamasıdır. İlki su ya da toprak ile amelini gerçekleştirmesi sonra da bu niyet ve ameli pratik hayatında bilince dönüştürebilmelidir. Çünkü Huzeyfe b. Yeman (r.a) hadisinden de anlıyoruz ki cünüplük necislik değil başka bir şeydir.(*)Mü’min ve mü’mine’nin kendisini temizleyip temiz hissetmeye başladığı an olup bu temizliği sürdürmeye bedenen, ruhen, kalben devam etmesidir.
Ağzını, burnunu, yüzünü, ellerini yıkayıp, kulaklarını, başını mesh edip ayaklarını yıkayan bir mü’min bu hâli ile Allah için yapıyorsa ki mutlaka öyledir artık ağzına, kötü söz, yalan, gıybet, haram lokma alabilir mi? Burnuna haram olan fuhşiyat kokularını, haram kılınmış şeylerin kokularını çekebilir mi? Yüzünü Allah için yıkamış bir mü’min yüzünü Allah’tan başkasına dönebilir mi? Yüz kızartıcı bir suça karışa- bilir mi? Tek yüzü varken iki yüzlü olabilir mi? Elleri, ayakları harama uzanıp adım atabilir mi? Haram şeyler duymaya, haram şeylerle zihnini doldurmaya meyledebilir mi, başını mesh ettikten sonra? Bilinç yolcusu bu hâllerden uzak durabilen ve uzak durmaya gayret gösteren kişidir.

(*)Huzeyfe ibn-i Yeman (r.a) anlatıyor: “Rasulullah Efendimiz (s.a.v) Ashâb’ından birini görünce ona dokunur, sıvazlar ve ona duâ ederdi. Bir gün Rasulullah (s.a.v) ile karşılaş- tığımda cünüptüm. Hemen bana dokunmadan yolumu değiştirdim ve yıkandım. Gelince bana sordular: ‘Seni görmüştüm. Hemen yolunu değiştirdin.’ Ben de: ‘Cünüptüm ya Resulallah! Bana bu hâlde dokunmanızdan korktum.’ dedim. Rasulullah (s.a.v): ‘Fesü- bhanallah! Müslüman cenabet olmakla pis olmaz ki!’ buyurdular.”

Namaz Okumaları kitabından iktibas edilmiştir.