Bakan Tüzmen, Türk basın mensuplarına Tahran'da dün Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ve diğer yetkililerle yaptığı görüşmeleri değerlendirdi.

İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ın dünkü görüşmede buğdaya ihtiyaçları olduğunu ifade ettiğini ve ''bize buğday verebilir misiniz?'' dediğini aktaran Tüzmen, bu konudaki imkanları araştırarak ona göre bir yanıt vereceklerini kaydetti.

Pirinç karşılığında buğday takası yapılabileceğini ifade eden Tüzmen, İran tarafının 1,5 milyon tona yakın buğday ihtiyacı olduğunu ve 2 milyon ton civarında buğday almak istediğini belirtti.

Bu konuda araştırma yapılması, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile görüşülmesi gerektiğini söyleyen Tüzmen, iki ülkenin de ihtiyaçlarını birbirlerinden temin edebileceklerini ifade etti.

İç piyasa dengelerinin Türkiye için çok önemli olduğunu vurgulayan Tüzmen, ''bunları karşılıklı konuşmamız gerekiyor. Hangi ürünlerde İran'da şu anda fazlalık var, hangi ürünlerde Türkiye'de fazlalık var, bunu iyi konuşmak lazım. Şu anda aldığımız sinyaller bizde de bakliyatta sıkıntısı olacağı yönünde. Güneydoğu Anadolu'daki kuraklık nedeniyle özellikle mercimek ve nohut gibi ürünlerde bu sene rekoltenin altında kalınacak. İlk duyumlar böyle. Envanterlere iyi bakmak lazım'' diye konuştu.

-ORTAK BANKA-

İki ülke arasındaki ticaret hacminin geçen yıl 8 milyar dolar olduğunu, bu rakamın 2011 yılında 20 milyar dolara çıkarılmasının hedeflendiğini belirten Tüzmen, bu nedenle önümüzdeki dönemde bankacılık faaliyetlerinin ikili ilişkilerde önem kazanacağını söyledi.

İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad'ın ''ortak banka da kurabiliriz, beraber de hareket edebiliriz. Biz de bir Türk bankasının İran'da olmasını, İran bankasının Türkiye'de olmasını istiyoruz. Bu işlemlerin hızlandırılması lazım'' dediğini aktaran Tüzmen, Ahmedinejad'ın görüşmede gündeme gelen bütün konularda tam destek verdiğini vurguladı.

İki ülkenin ortak bir banka kurması, sıfırdan yeni bir banka kurulması ve Türkiye'nin İran'da bir banka şubesi açması gibi tekliflerin olduğunu ifade eden Tüzmen, bunlardan en makulünün şube açmak ve yapılan işlemleri rahatlatmak olduğunu kaydetti.

-''İRAN'DA MÜTEAHHİTLİK PATLAYACAK''-

''İleride İran'da ciddi bir müteahhitlik patlaması olacağını düşünüyorum'' diyen Tüzmen, sözlerini şöyle sürdürdü:

''Aynı Körfez'de yaptığımız gibi şimdiden burada bunun altyapısını yapmaya çalışıyoruz. Esas amacımız bu. İran'ın zenginliği çok güzel, daha da zengin olsun. Rusya nasıl hidrokarbondan çok iyi para kazandıysa, benim de 43 milyar dolar fatura ödeyeceğim bir hidrokarbonun hiç olmazsa müteahhitlik alanında bana nimetleri olacak. Biz tehdit unsurunu nasıl bir nimet haline getiririz onun peşindeyiz.''

-ENERJİDE İŞBİRLİĞİ-

İran'da hidrokarbon kaynaklarıyla ilgili yapılacak çalışmalarda Türkiye olarak yer almak istediklerini ifade eden Tüzmen, görüşmelerde, Türkmenistan gaz ve petrolünün İran üzerinden Türkiye'ye aktarılması, İran doğal gaz ve petrolünün de Türkiye üzerinden Avrupa'ya aktarılması konularında hızlı bir şekilde uygulamaya geçilmesi gerektiğini vurguladıklarını aktardı.

Türkiye'nin elektrik ihtiyacı olduğunu ve Türkmenistan'dan İran üzerinden elektrik aldığını anımsatan Tüzmen, ''bu elektrik alımını devam ettirmek istediğimizi, bunun bir kısmını Nahcivan üzerinden alacağımızı ilettik. Bunu da garantilemek istediğimizi söyledik'' diye konuştu.

-''ÖNÜMÜZDE TARİHİ FIRSAT VAR''-

Amerika gayrimenkul piyasasındaki sıkıntının finansal krize dönüştüğüne, ardından ithal ürünler ve tarım ürünleri fiyatlarında korkunç bir artış yaşandığına dikkati çeken Tüzmen, şunları kaydetti:

''Bunlar öngörülen şeyler değildi. Artık İran ve Türkiye'nin birbirine bağlılıklarının daha da arttığı bir noktaya geldik. Burada en az hasar görecek iki ülke İran ve Türkiye. İki ülkenin de tamamlayıcı ekonomileri var. Bizim ihtiyacımız olan enerji ürünleri İran'da var, İran'ın ihtiyacı olan sanayi ürünleri bizde var. Bu bizim için şu anda tarihi bir fırsat.

Biz her halükarda, yanıbaşımızdaki bir komşumuzla daima ticareti en iyi ve hızlı şekilde yapmak zorundayız. BM Güvenlik Konseyinin aldığı üç yaptırım kararı var. Türkiye olarak BM Güvenlik Konseyinin aldığı kararlara sonuna kadar uyarız. Onun dışında benim komşularımla ticaret yapmam kadar doğal bir şey yok. Kaldı ki, bu komşum benim yüzyıllardır sınırını değiştirmemiş, hiçbir problemim olmamış bir komşum. Yasal ve doğal ticaretimizi yapacağız.''

Cumhurbaşkanı Ahmedinejad ile yaptığı görüşmenin ''dostane ve çok sıcak'' geçtiğini söyleyen Tüzmen, İran Cumhurbaşkanının, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Meclis Başkanı Köksal Toptan, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve bütün kabine üyelerine selam söylediğini aktardı.

Bakan Tüzmen, İranlı yetkililerle yaptığı görüşmelerde, güvenlik ve terör konularının gündeme gelmediğini, Türkiye iç siyasetinin de konuşulmadığını belirtti.