Başörtü suni bir çatışma mı?

İBRAHİM GARAYBE
Türkiye'den Tunus'a, Mısır, Pakistan yanı sıra Fransa, Hollanda, Belçika, İngiltere ve Almanya ile başlayarak Avrupa'ya kadar birçok ülkede başörtüsü konusu siyasi ve kültürel çekişmenin temelini oluşturuyor. Peki başörtüsü kriz ve çekişmelerde öz bir boyutu temsil ediyor mu? Başörtü, entegrasyon, hoşgörü, ılımlılık ve ilerleme hedef ve programlarının önünde engel oluşturur mu? Başörtü bir kimlik sorunu mu yoksa esasında toplumları, kamuoyu ve medya ilgisini, Irak ve Filistin'deki işgal ve suçlarından, özgürlükler, despotluk ve sosyal adalet krizlerinden uzak tutmak, ekonomik başarısızlığının üzerini örtmek, mali ve idari yolsuzluğunu muhafaza etmek için çıkarılmış suni bir çatışma mı?
YAHUDİ KADINLAR DA BAŞÖRTÜ TAKARDI
Başörtü sadece İslâmla irtibatlı değil. İslâm'dan önce de insanlığın klasik giysisi. Yahudi kadınları da İslâm'dan önce başörtü takardı. Cahiliye dönemindeki Arap kadını da başını örter, yüzünün ve bedeninin bazı kısımlarını örtmezdi. Başörtü siyasal İslâmi bir davranışın ifadesinden çok toplumsal bir gelenektir. İslâm dünyasında kadınların çoğunluğu başörtülüdür ve Mısır, Suriye, Irak, Türkiye, Körfez ülkeleri, Pakistan ve Fasta'ki örtülü kadınların çoğunluğu siyasal İslâmi cemaatler hakkında hiçbir şey bilmezler ve daha önce de duymamışlardır. Yoksa başörtünün köylü kadının kıyafeti olması kabul edilip üniversiteli ve çalışan kadının kıyafeti olması kabul edilir değil mi?! Türkiye'de egemen elit kesim yirminci yüzyılın başlarından itibaren değişim ve reform eğilimleri içinde mücadelesinin başına başörtüyü koydular. Bu eğilim İkinci Dünya Savaşı sonrası Türkiye'de esmeye, askeri darbeler, siyasi ve güvenlik önlemlerine rağmen artmaya başladı. Türkiye'de İslâmi kimliğinin dönüşü konusu siyasi ve toplumsal güçlerin etrafında çekiştiği bir hedef haline geldi.
KAVAKÇI'NIN MÜCADELESİ
Batılılaşmaya ve İslâmi kimliği bırakmaya direnen sosyal ve siyasi hareketler büyük bir halk desteğinden beslenmeye başladı. Laik siyasi elit ise geriledi ve başörtü savaşında askeri ve güvenlik kurumlarından destek aldılar, kız öğrenciler üniversite fakültelerine ve okullara alınmadı. Kamu kuruluşundaki kadınların başörtü takmalarının engellenmesi öyle bir dereceye ulaştı ki, Türk parlamentosuna seçilmiş başörtülü bir kadın devlet yönetimlerinin kapsamlı savaşıyla karşılaştı. Türk vatandaşlığından atıldı, kişisel kısıtlamalar ve çok büyük tehditler aldı.
Bu kadın, davasıyla 1999'da Türkiye, İslâm ve bütün dünyayı meşgul eden Merve Kavakçı'ydı. Zira Amerikan üniversitesi mezunu ve bir üniversite hocasının kızı bu bayanın ailesi, başörtüsü için ülkelerini terk etmek zorunda kaldı.
Önemli Amerikan üniversitelerinde eğitim alan ve ders veren Merve Kavakçı'yı başörtü nasıl engeller sorusuna cevap vermek önemli değil. Fakat başörtüsü Türkiye'de Kavakçı'yı modernliğe ve kalkınmaya ehil kılmıyor ve ülkesinin parlamentosunda milletvekili olması için halkının güvenini hak etmiyor!
Parlamentoya girişinden 11 gün sonra Türk vatandaşlığı işte böyle düşürüldü Merve Kavakçı'nın. Dünya Parlamentolar Birliği bu uygulamanın kanunsuz olduğunu belirten bir bildiri yayınladı. Tunus da başörtüye karşı uzun yıllardan beri uygulanan bir savaş ilan etmişti. Tunus'taki başörtülüler üniversite ve kurumlarda zorluklarla ve yasaklarla mücadele ediyorlar. Fakat Tunus devlet başkanı son olarak başörtünün Tunus kıyafeti olmadığını ve dışarıdan gelmiş bir konu olduğunu açıklamış, dış ve içişleri bakanları İslâmi başörtünün siyasi çıkarlar için dini kullanan açık siyasi bir sembol olduğunu ifade etmişti.
YASAK LAİKLİĞE AYKIRI
Laikçiler başörtünün kamu kuruluşlarında özgürlüğü ve tarafsızlığı ihlal eden dini bir propaganda olduğu görüşündeler. Fakat muhalifler kişisel özgürlüklerin laik devletin garanti ettiği demokratik hakların temelini oluşturduğu cevabını veriyorlar. Başörtünün laiklik ilkesine saygı gösterilmesi iddiasıyla okullarda yasaklanması laikliğin kendisiyle çelişmektedir.
(Katar'da yayımlanan El Şark gazetesi, 30 Kasım 2006) Arapça'dan çeviri: Halil Çelik

Vakit Gazetesi