Srebrenitsa’da Üç Kuşak Aynı Mezarlıkta

Srebrenitsa’da Üç Kuşak Aynı Mezarlıkta

Srebrenitsa’da bugün defnedilen 136 Boşnağın en yaşlısı Yusuf Smayloviç, ailenin tek cenazesi değildi. Potoçari Mezarlığında yatan üç oğlu ve torunu da var.

İdriz Smayloviç üç gündür Srebrenitsa’da, 20 yıldır görmediği babası Yusuf Smayloviç’in naaşı başında. Bugün 136 kurban için yapılan cenaze töreninde onunla son kez vedalaştı. Ancak aileden defnedilen tek kişi o değil.

Smayloviç, “Bu sene defnedilen en yaşlı kurban benim babam, 1920 doğumluydu. Bir de onun torunu defnediliyor, Öldürüldüğünde 29 yaşındaydı. Üç erkek kardeşimi de burada defnettim, Birer sene arayla. Ailemizden üç kuşak öldürüldü” diyor.

60 yaşındaki İdriz Smayloviç, babasının kimlik tespiti dört yıl önce yapılmış olsa da kemik sayısını az bulduğu için cenazeyi bugüne kadar hep ertelemiş:

“Dört sene önce babamın sadece üç kemiğini buldular. Sağlık durumum iyi olmadığından artık cenazeyi yapmak istedim. Babam evimizden defnettiğimiz son kurban.”

Yaralı hâlde Sırplara teslim edildi

İdriz Smayloviç, 11 Temmuz 1995’te Sırp birlikleri Srebrenitsa’ya girdikleri sırada yaralı olarak ameliyat beklediğini ve o hâliyle korumalarında bulunan BM’nin Hollandalı askerleri tarafından Sırplara teslim edildiğini de hatırlıyor.

“Hollandalılar ameliyat etsin diye birliğe getirilmiştim. Beni sedyenin üzerinde Sırplara teslim ettiler. Üç ay toplama kapmında esir tutulmuştum” diyen Smayloviç, ailenin erkeklerinden kendisiyle beraber katliâmdan sadece bir kuzeninin kurtulduğunu söylüyor.

‘Tabutlarda taş defnetmiyoruz’

Srebrenitsa’daki Potoçari’ye ziyareti sırasında Sırbistan Başbakanı Aleksandar Vuçiç’e yönelik yapılan taşlı saldırının asla yapılmamısı gerektiğini savunan Smayliç, tekrar beraber yaşamak adına beklentisini de şöyle ifade ediyor:

“En kolayı böyle bir saçmalık yapıp gitmek ama burada birileri yaşamak zorunda. Bu olanlar bizim din ve adetlerimize göre değildir. Vuçiç burada misafir konumundaydı, ama istenen ama istenmeyen. Ancak bir kez akıllarına şunun konulmasını isterim: Gelsinler, görsünler, biz burada tabutlarımızda taşlar defnetmiyoruz. Ve sayıyı söyledikleri gibi abartmıyoruz.”

Srebrenitsa’da Temmuz 1995 yılında en az 8 bin 372 silahsız Boşnak erkek öldürüldü. Toplu mezarlardan çıkartılıp kimlik tespitleri yapılanlardan 6 bin 377 cansız beden Potoçari Mezarlığına defnedildi.