İslam ülkeleri, 11 ayın sultanı mübarek Ramazan ayını büyük bir coşkuyla karşıladı. Asya’dan Balkanlara birçok ülkede çarşı pazarda son haftalarda görülen hareketlilik, Ramazan ayına bir gün kala doruk noktasına çıktı.

Asya’dan Balkanlara Müslaman ülkelerde çarşı pazarlar Ramazan bereketiyle dolup taştı, başta başkentler olmak üzere tüm şehirler bu mübarek ayın huzurlu atmosferiyle bezendi.

Filistin, Bulgaristan, Arnavutluk, Kosova, Makedonya, Kırgızistan, Malezya, Pakistan, Irak, İran, Lübnan’ın başkentlerinde halk iftar ve sahur için, cami ve mescitler ise teravih namazları için son hazırlıklarını yaptı.

İşte başkent başkent İslam dünyasından Ramazan coşkusu:

FİLİSTİN VE KUDÜS

Kudüs, İslam âleminde Ramazan ayının en coşkulu kutlandığı yerlerden biri. İslam dininin kutsal kentlerinden biri olan Kudüs'te Ramazan ayının arefesinde ışıklandırıldı. Kudüs’te eski şehrin sokaklarını mesken tutan satıcılar Ramazan ayı arifesinde ilgiden memnundular. Işıklandırılan Kudüs eski kent, Ramazan ayı akşamlarında yoğun bir kalabalığı ağırlamaya hazırlanıyor. Filistin’in diğer kentlerinde de halk alışverişlerini tamamladı. Tezgâhlardaki tatlılar, baharatlar ve hediyelik eşyalar çeşitli fiyatlarda alıcı buldu.

Ancak Müslümanlar Ramazan ayı boyunca büyük önem taşıyan Mescid-i Aksa’ya yönelik tedirgin bir bekleyiş içinde. Son haftalarda İsrail’in operasyonlarıyla gergin bir dönem yaşayan Filistin halkı Ramazan ayında Mescid-i Aksa’ya engeller getirilmesinden endişe ediyor.

BULGARİSTAN

Bulgaristan'da Ramazan ayı hazırlıkları tamamlandı. 11 ayın sultanı Ramazan ayında Bulgaristan’da bir milyondan fazla Müslüman oruç tutacak. Sofya’da ibadete açık tek camide kurulan küçük çadırda her akşam 300’den fazla kişiye iftar verilecek.

Sofya’da Ramazan ayının nabzı başkentteki Banyabaşı Camii'nde atacak. Bulgaristan başmüftüsü Mustafa Hacı, "Sevgiyle, aşkla ibadetlerimizi yapacağız, oruçlarımızı tutacağız. Teravihlerimizi kılacağız, Sofya camimizde. Ramazan ayı boyunca iftarlara, sohbetlere katılacağız" diye konuştu.

TİKA’nın desteğiyle restorasyonu süren Sofya Camii'nde ise namazlar, iskele ve inşaat malzemeleri arasında kılınacak.

ARNAVUTLUK

Ramazan ayını heyecanla karşılayan Arnavutluk'ta camiler ‘Hoşgeldin Ramazan’ mahyalarıyla süslendi. Camii ve mescitler teravih namazları için hazırlandı. Ülke nüfusunun yüzde 70'ine yakını Müslüman olan Arnavutluk'ta Ramazan ayının ayrı bir önemi var. 50 yıl süren komünist rejim boyunca dinlerinden uzaklaştırılan, ibadetleri yasaklanan Müslümanlar, rejimin değişmesiyle birlikte ibadetlerini yeniden özgürce eda edebiliyorlar. 

Ramazan ayı boyunca iftar çadırlarının dolup taştığı Tiran'da bu yıl da iftar yemeklerinin ardından Kur'an-ı Kerim okunacak, sohbet programları düzenlenecek.

KOSOVA

Yüzde 98'inin Müslüman olduğu Kosova'da da Ramazan ayı hazırlıkları tamamlandı. Kosova genelinde tüm camiler daha önceki Ramazan aylarında olduğu gibi Kosovalı Müslümanlarla ile dolup taşacak. Başkent Priştine'de Fatih Sultan Mehmet Camii'nin yanı sıra, Prizren'de bulunan Sinan Paşa Camii de Prizrenlilerin teravih namazlarının önemli buluşma noktalarından biri olacak.

Prizren İslam Birliği tarafından her yıl olduğu gibi bu yıl da Ramazan ayından bir gün önce etkinlik düzenlendi. Programa Bosna Hersek, Arnavutluk, Türkiye ve Almanya'dan hafızlar katıldı.

FUKARA UNUTULMADI

Prizren Müftüsü Lütfü Balık, Ramazan ayı hakkında şöyle konuştu; "Her yer olduğu gibi Prizren de Ramazan ayına hazır. Allah'a çok şükür bütün camilerimiz cemaat için hazır bulunmakta. Ramazan ayı arifesinde hep olduğu gibi, her yıl olduğu gibi ihtiyaç kumpanyası dağıtımına başlamış bulunmaktayız. Fakir fukaraya yardım etmek ve onları sevindirmek için, böyle bir faaliyet gerçekleştiriyoruz."

Türk Temsil Heyeti Başkanlığı'nın kurduğu iftar çadırı bu yıl da Türk, Arnavut ve Boşnaklar'a açık olacak. İftar yemeğinin ardından sahura kadar şadırvan merkezi yine Kosovalılarla dolup taşacak.

MAKEDONYA

600 yılı aşkın Osmanlı hâkimiyetinin Balkanlar'a en büyük mirası olan İslam kültürü, bu topraklarda hala ilk günkü canlılığıyla yaşatılıyor. Makedonya'daki Müslümanları da Ramazan ayı heyecanı sardı. Ekonomik krize rağmen Müslümanlar, iftar sofralarını gelecek misafirlere ikram etmek için zenginleştirme telaşında. Maddi durumu elvermeyen Müslümanlar için hayırsever kişi ve kurumlar Ramazan ayı boyunca iftar sofraları kuracak.

Evlerde ve camilerde Ramazan ayı öncesi temizlik yapıldı. Üsküp'teki Osmanlı mirası Mustafa Paşa Camii, bu yıl çok sayıda Müslümanı teravih namazları için ağırlayacak.

KIRGIZİSTAN

Nüfusunun yaklaşık yüzde 90’ı Müslüman olan Kırgızistan'da da aşırı sıcaklara rağmen Ramazan heyecanı dorukta. Özellikle ilk iftariyelikler için Ramazan’a sayılı günler kala çarşı ve pazarlarda alışveriş telaşının arttığı görüldü. Toplu iftar yemeklerinin hayırseverlerin kestirdiği kurbanlarla hazırlandığı Bişkek'te teravih namazları Merkez Camii’nde birlikte kılınıyor. Merkez Camii Aşevi de yalnızca ihtiyacı olanlar için değil isteyen herkes için iftar sofrasını açık tutuyor.

RAMAZAN’IN BAŞLANGICI MÜFTÜLÜK BELİRLEYECEK

Kırgızistan Başmüftüsı Maksatbek Toktomuşev, bu yıl ki Ramazan’ın öncekilerden bir farkının da başlama tarihi olduğunu söyledi.  Ulemalar Konseyi’nin Müftülük’e Ramazan ayının başlama gününü belirleme görevini verdiğini belirten Toktomuşev, “Biz de ay yenilenmesi takvimine baktık ve şu anlık 28 Haziran tarihini belirliyoruz.  Ama kutsal ay, 29 Haziran günü de başlayabilir. Kesin tarihi, 27’sinde (bugün) yani cuma akşam namazından sonra aya bakarak belirleyebiliriz” dedi.

DİNE YÖNELİM ARTIYOR

Kırgızların İslamiyeti ilk kabul eden Türk kavimlerinden biri olduğuna dikkat çeken Toktomuşev, uzunca bir dönem Komünist yönetimin ardından dine yönelimin yeniden arttığını kaydetti.  Ülkede yıldan yıla oruç tutanların sayısının arttığını kaydeden Toktomuşev, “Ramazan ayının bu yılki ikinci bir özelliği de havanın sıcaklığına rağmen oruç tutacağım diyen gençlerimiz de yaşlılarımızın da çok olmasında. Artık herkes, sıcak olsa da oruç tutmanın anlamının derin olduğunu anlıyor” ifadelerini kullandı.

MALEZYA

11 ayın sultanı Ramazan Güneydoğu Asya ülkesi Malezya'da farklı bir anlama bürünüyor. Ramazan ayı, Malezya'da gündelik hayatın akışını değiştiriyor. Oruçlarını hep birlikte, akşam ezanının ardından ibadethanelerde açan Malay Müslümanları Ramazanı tüm gelenekleriyle yaşamaya devam ediyorlar.

Ülkede, resmi kurumlar ve okulların faaliyet saatleri Ramazan'a uyarlanıyor. Ramazan hazırlıklarında Din İşleri Müdürlüğü’nün önemli bir katkısı var. Kurum, bu yıl da cami ve mescitlere maddi yardımda da bulunuyor.

Sentül Camii İmamı Hacı Abdülhalim "Ramazan ayı öncesinde her yıl olduğu gibi federal hükümet camilere yardımı sürdürüyor. Bu yardımlar sayesinde camilerimizde cemaate en iyi hizmet vermeyi hedefliyoruz. Birlikte orucumuzu açıyoruz" dedi.

KUR’AN SATIŞLARI ARTTI

Kitapçılarda, dini eserlere olan ilgi de Ramazanın gelişiyle arttı. Kitapçı İdris, Ramazan ayının kendine özgü satışlarının olduğunu söyledi. İdris, “Bunların başında çeşitli renklerde takke ve abiye geliyor. Tabii bu arada Müslümanlar, camiler başta olmak üzere çeşitli kurumlara hediye vermek amacıyla Kur'an-ı Kerim de alıyor" ifadelerini kullandı.

Bayramlıklar da Malezya’da tezgâhlardaki yerini şimdiden aldı. Malay giysileri satıcısı Muhammed Haşim, "Yerel Malay giysisi satışlarında artış yaşanıyor. Hemen hemen alınan tüm giysi türleri, gündelik olarak teravihe ya da Kur'an kurslarına giderken giyilebildiği gibi Ramazan bayramı için de uygun oluyor" diye konuştu.

PAKİSTAN

160 milyonu aşkın Müslüman nüfusuyla Pakistan’da ramazan ayı heyecanla bekleniyor. Başkent İslamabad'da iftar ve sahur sofraları için alışveriş telaşı var. Ramazanın gelmesiyle birlikte Pakistan’da da çarşı ve pazarlar hareketlendi. Özellikle hurma, bakliyat ve baharat tezgâhlarının önünde yoğunluk var.

Pakistan’da iftar sofralarının olmazsa olmazı, pakora ve samosalar. Her ikisi de yağda kızartılarak yapılıyor. Samosa, daha çok Ortadoğu’da da sembuse olarak biliniyor ve içerisinde daha çok patates ve kıyma kullanılıyor. Pakora’da ise, nohut unundan yapılıyor pakora ve içerisinde soğan, farklı sebzeler ve patates kullanılıyor.

İRAN

Tahran sokaklarında Ramazan ayının gelişi de çarşılardaki hareketlilikle kendini gösteriyor 

Ramazan ayının satışlarını artırdığını kaydeden Tahranlı bir satıcı, İranlıların iftar için hurma, ceviz, sebze ve peyniri tercih ettiğini söyledi. Tahranlılar da hem bedeni hem de nefsi ıslah etme ayı olan Ramazan’a ulaşmaktan mutlu olduklarını kaydediyor.

LÜBNAN

Lübnan'da da ramazan hazırlıkları sürüyor. Trablus kentinde sık sık çatışmalara sahne olan Bab el Tıbbani mahallesinde kurulu olan pazara da Ramazan telaşı hâkim. Ramazan’da fiyatların artacağından endişe eden Lübnanlıların şimdiden ihtiyaçlarını karşılamak istiyor.

Tabi bu durum satıcılar açısından sevindirici. Çünkü, Trabluslu pazarcılar Ramazan'da tezgahlarının kaldırılması tehlikesi ile karşı karşıya.

Trablus, ülkenin en büyük ikinci kenti olmasına rağmen hem güvenlik hem de ekonomik olarak sıkıntılı zamanlar geçiriyor. Ancak Ramazan ile beraber, şehir yeni bir kimliğe bürünmüş durumda. Ramazan’da Lübnan'da en çok da Trablus'ta hissedilen bu huzur atmosferi, aslında Memlüklüler ve Osmanlılardan kalan geleneğin bir yansıması.

IRAK

Irak ise Ramazan’a IŞİD tehlikesinin gölgesinde giriyor. Bir yanda çatışmalar, saldırılar ve siyasi kriz sürerken, diğer yanda halk Ramazan hazırlıklarını tamamlamaya çalışıyor. Ancak yaşanan kriz, gündelik hayatı da etkiliyor. Erbil’de Ramazan alışverişi denildiğinde ilk akla gelen adres Kayseri pazarında dahi satışlar önceki yıllar kadar artmış değil. 

Satıcılar da normalde Ramazan önceleri bu pazar çok daha kalabalık olduğunu ancak bu yıl durumun farklı olduğunu söylüyor. Pazarcılar Musul’da yaşananlar nedeniyle, IŞİD tehdidi yüzünden gelenlerin sayısı azaldığını çünkü Erbillilerin ister istemez  tedirgin olduğunu para harcamaya korktuğunu söylüyor.

Aslında ülkede yaşanan kriz sadece Erbillileri değil, tüm Iraklıları da etkiledi. Örneğin, Türkmenlerin Kürtlerin Arapların beraber yaşadığı Altınköprü kasabası. Kasaba halkı, çatışmalar nedeniyle her şeyin çok pahalandığını söylüyor. Un, şeker, pirinç gibi temel ihtiyaçların bile çok pahalandığından yakınıyor.

Iraklılar Ramazan'a sıkıntılar içinde giriyor. Umutlarıysa, ramazan’ın ülkeye barış ve huzur getirmesi.

Kaynak: Kuzey Haber Ajansı