İnguşlar çatışmadan İnguşetya"da başına buyruk operasyonlar düzenleyen Kadirov"un adamlarını sorumlu tutuyor.
NAZRAN - Çeçenya ve İnguşetya"nın polisleri arasında çıkan çatışmanın ağır kayıplarla sonuçlanmasından sonra iki ülke güvenlik güçleri arasında benzeri görülmemiş bir kriz meydana geldi.
13 Eylül"de Ordzhonikidzevskaya köyünde çıkan çatışma 8 polisin ölmesi ve birçoğunun da yaralanması ile son buldu.
Hem Çeçenya hem de İnguşetya"nın liderleri olayı "trajik bir hata" olarak adlandırdılar ve olayın insanları arasında etnik yakınlık bulunan iki ülke arasındaki ilişkileri kötüleştirmemesini umduklarını söylediler.
Ama iki ülke polisi de meslektaşlarının ölümü için birbirlerini suçluyor ve intikamdan söz ediyorlar.
Olayların Çeçen polisler tarafından anlatılan versiyonuna göre, İnguş trafik polisleri uyarıda bulunmadan OMON özel polis birliğinden görevlilere ateş açtı. Bu sırada OMON polisleri bir İnguş"u tutuklamak için düzenledikleri özel bir operasyondan dönüyorlardı.
Magomed isimli bir Çeçen polis IWPR"a "Grup, Çeçenya"da işlenmiş suçlardan sorumlu Temurzayev isimli bir suçluyu tutuklamak için Yandare köyüne gitti dedi.
Magomed, İnguşetya"ya ilk giriş yaptıkları nokta olan polis kontrol noktasına geri döndüklerinde Çeçenya İçişleri Bakanlığı"nın mavi plakalarını taşıyan üç araçlık konvoylarına otomatik silahla ateş açıldığını söyledi ve saldırganların İnguş polisi ile maske takan siviller olduğunu belirtti.
Olayların İnguş polisler tarafından anlatılan versiyonu ise tamamen farklı. İnguş polisinin Çeçenlere araçlarının durdurmalarını söylemeleri üzerine ilk Çeçen polislerin ateş açtıklarını söylüyorlar. Araçtaki silahlı adamların belgelerini göstermeyi reddettiklerini ve İnguş polisinin araçta elleri kelepçeli ve başlarına çuval geçirilmiş iki kişi olduğunu fark etmesinden sonra Çeçen polislerin ateş etmeye başladıklarını söylediler.
Daha sonra bir çatışma çıktı ve iki taraftan da üst düzey polislerin ve Rus askerlerinin olay yerine gelmesi ile son buldu.
Komutan Yardımcısı Buvadi Dakhiev de dahil olmak üzere 6 Çeçen polisi öldü. Bununla beraber aralarında kıdemli yüzbaşı Magomed Khadziev"in de bulunduğu iki İnguş polisi de öldürüldü. 5 Çeçen ve 9 İnguş da yaralandı.
İnguşetya Devlet Başkanı Murat Zyazikov ve Çeçenya"nın Rus yanlısı yönetiminin Başbakanı Ramzan Kadirov olayı "trajik bir kaza" olarak adlandırdılar ve sükunet çağrısında bulundular. Bununla birlikte olay iki ülkede de sinirlerin gerilmesine sebep oldu.
55 yaşında bir Caharkale sakini olan Said Süleymanov, "Kimse Çeçenya ve İnguşetya"daki kan davası kanunlarını kaldırmadı. Sovyet yetkilileri bile bu sorunu çözemedi. Ölen yada yaralanan Çeçen ve İnguş polislerinin akrabaları var. Bu yüzden her an her şey olabilir" diyor.
Duma Parlamentosu"nun üst kanadı olan Federasyon Konseyi"nde İnguşetya"yı temsil eden İsa Kostoyev bu konuda daha açık sözlü konuştu. Kostoyev çatışmanın, Çeçen güvenlik güçlerinin yıllardır İnguşetya"da dokunulmazlık havası içinde yaptıkları faaliyetlerin kaçınılmaz bir sonucu olduğunu söyledi.
Ekho Moskvy radyosuna açıklama yapan Kostoyev, "Söyleyecek söz bulamıyorum. Ülkemizin ve insanlarımızın bu şekilde aşağılanmasında bıktım. Son birkaç yıl içerisinde yüzlerce güvenlik görevlimiz Oset ve Çeçen güvenlik güçlerinin izinsiz ve koordinasyon dışı faaliyetlerinin sonucunda hayatını kaybetti. Buna bir son vermenin zamanı çoktan geldi. Hesaplamalarıma göre, bu tür olaylarda İçişleri Bakanlığı"na bağlı 300 kadar görevli hayatını kaybetti" dedi.
Kostoyev, İnguşlara seslenerek, "Eğer yanlarında İnguş güvenlik güçleri bulunmayan birileri gelip sizi aramaya yada tutuklamaya çalışırsa elinizden geldiği kadar onlara direnin, gerekirse tüm köyü, tüm sokağı yardıma çağırın" dedi.
İnguşetya Güvenlik Konseyi Sekreteri Başir Auşev de, Kostoyev kadar açık sözlüydü. Auşev "Ülkemize nüfuz etmelerine izin vermeyeceğiz. Burada Kadirov sendromu olmayacak" dedi.
Auşev bu sözlerinde Ramzan Kadirov"un kontrolünde olan ve insan hakları savunucuları tarafından sık sık insan hakları ihlalleri ile suçlanan "Kadirovtsy"leri ima ediyordu.
Çeçenya"nın Moskova yanlısı Devlet Başkanı Alu Alkhanov da tepkisinde oldukça öfkeli idi. Alkhanov çatışmada öldürülen komutan yardımcısı Dakhiyev ile aynı köyden ve birinci savaş sırasında o ve diğer Moskova yanlısı Çeçenlerle birlikte savaştı.
14 Eylül"deki cenaze töreninde konuşan Alkhanov, Dakhiyev ve silah arkadaşlarının ihanet uğradıklarını söyledi.
Alkhanov "Sadece bir şeyi bilin ve hatırlayın. Buvadi Dakhiyev ve silah arkadaşları profesyonel görevlerini yapıyorlardı. Onlara yapılan ihanettir" dedi.
Tanınmış Rus gazeteci ve Kuzey Kafkasya uzmanı Anna Politkovskaya, Çeçen-İnguş güvenlik güçleri arasındaki gerilimin bir süredir devam etmekte olduğunu söyledi.
Politkovskaya, "İnguş ve Çeçen güvenlik güçleri arasındaki ilişkiler bir gecede kötüleşmedi. Sadece uzun bir zamandır konuşulmuyordu. Artık bu küçük bir grubun sorunu olmaktan çıktı" dedi.
Politkovskaya, Çeçen güvenlik güçlerinin uzun zamandır İnguşetya"ya gelerek İnguş polisinin izni olmadan birilerini tutukladığını söyledi.
Politkovskaya, "Kadirov"un adamları 7 Eylül"de çok küstahça davrandılar ve birkaç İnguş polisi acımasızca dövdüler. Bunun üzerine İnguşlar da Kadirov"un adamları ile bir daha karşılaştıklarında onları ülkeye sokmama ve geri püskürtme kararı aldı diyor.
Rus başsavcılık ofisi olayı araştırıyor ve özel bir soruşturma ekibi oluşturdu. Bu ekipte ne Çeçenler nede İnguşlar var.
İki ülkenin yetkilileri de yaralılara ve ölenlerin ailelerine yardım ete sözü verdi. Ancak bunun çözüm olacağına inanan kişi sayısı çok az.
İsminin açıklanmamasını isteyen bir OMON polisi, "Silah arkadaşlarımız profesyonel görevlerini yaparken haince öldürüldüler. Ve bunun nerede olduğu önemli değil: Çeçenya, Dağıstan yada İnguşetya. Hala soruşturmanın sonuçlarını bekliyoruz. Eğer bu cinayetlerden sorumlu olanlar kanunlara göre şiddetle cezalandırılmazsa o zaman biz cezalandırırız. Atalarımızın kanunları ile" dedi.
Kaynak: Umalt Dudayev, IWPR-Kafkasya Raporu, No. 358, 21 Eylül 2006, Ajans Kafkas için Türkçe'ye çeviren Cavit Yılmaz.
ajanskafkas.com