Rus Silahları Gölgesinde ‘Açık’ Referandum

Rus Silahları Gölgesinde ‘Açık’ Referandum

Tatarlar’ın protesto ederek sandığa gitmediği referandum, Rus askerlerin gölgesinde gerçekleşti.

Batılı ülkelerle Rusya arasında mücadeleye sahne olan Ukrayna’ya bağlı Kırım Özerk Cumhuriyeti’nde halk, meşruiyeti tartışmalı bir referandumda ilk gelen bilgilere göre yüzde 95 oranla Rusya’ya bağlanmayı kabul etti. Refaranduma katılımın ise yüzde 85 olduğu belirtildi. Moskova’nın inkâr etmesine rağmen haftalardır Rusya’ya bağlı silahlı güçlerin kontrol ettiği Kırım’da gerçekleşen referandumda, seçmenlerin oy pusulalarında yaptığı tercihlerin herkes tarafından açıkça görülebilir olması dikkat çekti. Gözlemciler ise oylamada seçmenlere yöneltilen Kırım’ın Ukrayna’da özerkliğini kuvvetlendirmesi seçeneğinin de Rus hâkimiyetini güçlendirmeye yönelik olduğunun altını çizdi. Seçim kartları Rusça, Ukraynaca ve Tatarca olmak üzere üç dilde hazırlandı.

    Başkent Akmescit’te (Simferopol) sabah erken saatlerde başlayan oy verme işlemine yağmurlu havaya rağmen büyük ilgi gösterildi. Kırım Tatarları, Kırım Tatar Milli Meclisi’nin aldığı karar gereğince oy kullanmadı. Kırım Tatarlarının lideri ve Ukrayna Parlamentosu Milletvekili Mustafa Cemiloğlu ise Kırım’da devam eden referandumun kendileri için bir anlamı olmadığını ifade etti. Cemiloğlu, bazı Tatarlarda  Kırım’ın Rusya kontrolüne geçmesinin ardından  yeni bir sürgün endişesi doğduğunu dile getirdi.  Rus asıllı Kırımlıların bayram havasında katıldığı referandumda oyunu kullanmak için 76 yaşında sandık başına gelen ve Cihan Haber Ajansı’na konuşan Rus asıllı bir vatandaş, “Çok istedim ve bekledim bunu.” dedi. Yine Rus asıllı bir kadın ise, “Biz bunu yıllarca bekledik. 20 yılı geçti, şimdi biz çok mutluyuz. Bu referandum en sonunda gerçekleşti. Ben düşünüyorum ki, her şey iyi olacak, biz Rusya ile olacağız.” diye konuştu. Ukrayna’ya bağlı kalmak isteyen azınlık durumundaki Kırım Tatarları ise kendilerine vaat edilen mali yardım ve adil toprak haklarına rağmen geleceğe endişeyle baktıklarını söyledi.

    AB, gözlemci göndermediği referandumu tanımayacağını dün bir kez daha ilan etti. Rusya’ya karşı yaptırımları genişleteceğini belirtti. ABD de referandum sonucunu tanımayacağını açıklamış ve Moskova’nın Kırım’ı topraklarına dahil etmesi halinde yaptırım uygulama tehdidinde bulunmuştu. Referandumun tescil edilmesinden sonra, bunu kabul edip etmeyeceğini açıklamayan Moskova’ya bağlanma sürecinin bir yılı bulacağı belirtiliyor. Ukrayna’nın yine Rus ağırlıklı diğer bölgelerinde de benzer adımlar atılmasından endişe ediliyor. Mali yaptırımların gündeme gelmesi halinde, Rusya’yla büyük ticari ilişkileri bulunan ekonomilerin de ciddi sarsıntı yaşayabileceği belirtiliyor.