Amerikan New York Times gazetesi, son dönemde ABD iç siyasetini de fazlasıyla meşgul eden İran'la nükleer müzakereler ve varılan ön anlaşma çerçevesinde, ülkedeki yahudi lobisinin etkisini ele aldı.

İran'la diplomasiye başından beri karşı çıkan, ABD Kongresi üzerindeki büyük nüfuzuyla Washington’da siyasi dengeleri biçimlendiren ve özellikle Ortadoğu politikalarının belirlenmesinde etkili olan Yahudi lobi kuruluşu AIPAC, bu süreçte istediği değişiklikleri yapmayı başaramadı.

Yaşanan tartışmalar ve AIPAC'ın tüm baskısına rağmen  Başkan Obama'nın veto edeceğini açıklamasının ardından, güçlü lobi kuruluşu 33 yıldır ilk kez geri adım atarak Kongre'den çıkarmak istediği İran yaptırımlarından vazgeçti.

Amerikan İsrail Halkla İlişkiler Komitesi'nin (AIPAC) aylardır ABD Kongresi'nde sürdürdüğü İran karşıtı kampanyayı özetleyen NYT, AIPAC'ın Cumhuriyetçi ve Demokrat Parti'den toplamda 59 senatörün desteğini alarak Kongre'den yeni yaptırım paketi çıkarmak için yaptığı çalışmaların, Obama'nın kararlı tavrıyla püskürtüldüğünü kaydetti.

AIPAC'in Demokrat senatörlere de baskı yapmayı bıraktığını belirten uzmanlara göre, AIPAC'in "istediğini alamadığı" son büyük olay 1981'de ABD Başkanı Ronald Reagan'ın İsrail'in tüm itirazlarını yok sayarak Suudi Arabistan'a Awacs uçaklarının satışıyla gerçekleşmişti. O tarihten bu yana AIPAC istediği yasaları özellikle Senato'da çoğunlukla her iki partinin desteğini alarak oybirliği ile geçirmeyi başarmıştı.

OBAMA'YI HEDEF YAPMAK YARAMADI

Yıllık kongresinde 14 bin destekçi, Beyaz Saray ve Kongre'den konuşmacılar çeken ve İsrail için her yıl 3,1 milyar dolar yardım sağlayan AIPAC'in Obama'ya rağmen sert bir yaptırım paketi için uğraşması ABD'deki Yahudi liderler arasında da tartışma yarattı.

İsrailli gruplar 1951'de kurulan AIPAC'in sert ve baskıcı taktiklerine destek vermediklerini belirtirken, Karalama Karşıtı Birlik (ADL) Başkanı Abraham Foxman da, "Hedef İran olmalı. Burada Obama'yı hedef almak için bulunmuyoruz" dedi.

Sadece İran konusunda değil, Suriye'ye askeri saldırı talebi ve "İsrail karşıtı" sözleri gerekçe gösterilerek Chuck Hagel'in savunma bakanlığına da itiraz ederek Obama'ya karşı kampanya yürüten AIPAC, ülkede yeni oluşan farklı yahudi gruplarının da etkisiyle savunma pozisyonu almak durumunda kaldı.

Kendinden önceki pek çok ABD başkanı gibi Obama da seçilmeden önce AIPAC toplantısında konuşarak İsrail dostu olduğunu dile getirmişti. Obama 2008'den beri kuruluşun her yıl düzenlediği kongrelere katılıyor.

dünyabülteni