ABD bugün, 120'den fazla ülkenin kınama kararına rağmen İsrail Elçiliği'ni egemenliği tartışmalı Kudüs'e taşıyor. ABD Başkanı Trump, 6 Aralık 2017'de, Kudüs'ü "İsrail'in başkenti" olarak tanıdığını ve ABD Büyükelçiliği'nin Tel Aviv'den Kudüs'e taşınması talimatı verdiğini açıklamıştı. ABD yönetimi büyükelçiliğini Tel Aviv'den Kudüs'e 14 Mayıs'ta taşıma kararı almıştı. Karar, bölgesel ve uluslararası düzeyde ve Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda büyük tepkiyle karşılanmıştı.

KIZI VE DAMADI AÇACAK

ABD Başkanı'nın kızı Ivanka Trump ile damadı ve danışmanı Jared Kushner'in de aralarında bulunduğu ABD heyeti açılış törenine katılmak üzere dün İsrail'e ulaştı. Büyükelçiliğin taşınacağı caddeye İsrail ve ABD bayraklarının yanı sıra "Siyon dostu Trump" ve "Trump İsrail'i büyük yaptı" yazılı billboardlar asıldı. ABD Başkanı Trump'ın ise törene telekonferans yoluyla katılması bekleniyor.

EYLEM ENDİŞESİ

Bugünkü tören öncesi şehirdeki hava oldukça gergin. Filistinlilerin yarın işgal altındaki Doğu Kudüs ve ablukanın sürdüğü Gazze'nin yanı sıra Filistin'in diğer şehirlerinde büyük gösteriler düzenlemesi bekleniyor.

GAZZELİLERE 'TEHDİT' BROŞÜLERİ

İsrail ordusuna ait uçaklardan Gazze'nin çeşitli bölgelerine atılan broşürlerde, "Filistinlilerin, sınırdaki tel örgülere yaklaşmaları durumunda hayatlarını tehlikeye atacakları" belirtildi.

İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee'nin sosyal medya hesabı Facebook üzerinden de yayınladığı ve "Karar verecek olan sizsiniz" başlıklı broşürlerde, "Can güvenliğiniz için tel örgülere yaklaşmayın", "Boş yere hayatınızı tehlikeye atmayın" gibi ifadeler yer aldı. Adraee, paylaşımında ayrıca Gazzelilere seslenerek, "Daha sonra pişman olmamak için tel örgülere yaklaşmayın" ifadesini kullandı.

KUZEY CEPHESİNDE İRAN ALARMI

İsrail ordusunun, ayrıca Suriye ve İran ile yaşanan gerilim nedeniyle kuzey cephesinde de alarm durumuna geçirildiği aktarıldı.

İsrail Devlet Radyosu'nun haberine göre, İsrail Savunma Bakanı Avigdor Liberman da Lübnan sınırına yakın Kiryat Shmona beldesinde bulunan sığınakların restore edilerek geliştirilmesi yönünde talimat verdi.

Radyonun haberinde, İsrail hükümetinin söz konusu sığınakları restore etmek ve yenilerini yapmak için 6,5 milyon yeni İsrail şekellik (yaklaşık 1 milyon 85 bin dolar) bütçe ayırdığı belirtildi.

ESKİ ŞEHİR'E TAKVİYE BİRLİKLER

ABD Başkanı Donald Trump'ın Kudüs'ü "İsrail'in başkenti" olarak tanıma kararının ardından Tel Aviv'deki ABD Büyükelçiliğinin yarın işgal altındaki Kudüs'e taşınacak olması, şehirdeki gergin havanın artmasına neden oldu.

İsrail polisi, ABD'nin Kudüs'teki elçiliğini taşıyacağı binanın bulunduğu cadde ve işgal altındaki Doğu Kudüs'ün "Eski Şehir" bölgesinin çevresine takviye kuvvetler yerleştirdi.

KUDÜS'TE EZANLAR YASAKLANDI

Kudüs Belediyesi, ABD Büyükelçiliğinin Tel Aviv'den Kudüs'e taşınmasına ilişkin yapılacak kutlamalar nedeniyle pazartesi günü Kudüs'teki mescitlerde ezan okunmasının yasaklandığını duyurmuştu. 

"YASAK GEÇERSİZDİR"

Filistin Din İşleri ve Vakıflar Bakanı Yusuf Edis, pazartesi günü Kudüs'teki mescitlerde ezan okunmasının yasaklanmasının, ibadet özgürlüğünün ihlal etmesi anlamına geldiğini belirtti. Kudüs Belediyesi'nin aldığı "ezan yasağı" kararıyla ilgili AA muhabirine konuşan Edis, söz konusu yasakla Kudüs'teki Müslüman, Hristiyan ve Arapların sesinin susturulmasının hedeflediğini söyledi.  Edis, ABD Büyükelçiliğinin Kudüs'e taşınacağı gün için getirilen bu yasağın geçersiz olduğunu, hiçbir şekilde sonuç getirmeyeceğini vurguladı. 

BU NOKTAYA NASIL GELİNDİ?

Müslümanlar kadar Hıristiyan ve Yahudilerin en kutsal mekânlarına ev sahipliği yapan Kudüs'ün batısı 1948'de İsrail tarafından ele geçirildi. Filistinlilerin çoğunlukta olduğu Doğu Kudüs ise 1967'den beri İsrail işgalinde bulunuyor. Bu nedenle Doğu Kudüs, Filistin davasının kalbi niteliğinde. İsrail ise 1980'de aldığı tek taraflı bir kararla doğusuyla batısıyla Kudüs'ü "İsrail'in birleşik başkenti" ilan etti. Buna karşılık BM Güvenlik Konseyi (BMGK) 1980'de İsrail'in Doğu Kudüs'ü ilhak ederek başkent ilan etmesini geçersiz sayan 478 sayılı kararı kabul etti. ABD Kongresi bu kararı 1990'lı yıllarda tanıdı ancak Donald Trump'a kadar hiçbir başkan Tel Aviv'deki büyükelçiliği taşımaya yanaşmadı.

KONSOLOSLUK ELÇİLİK OLDU

Eski kente hâkim konumdaki bir tepede bulunan yeni ABD büyükelçiliği, düne kadar konsolosluk binasıydı. Yaşlı Rus göçmenler için bakımevine dönüştürülen Diplomat Oteli yakınlarındaki binanın çevresindeki arsalar güvenlik gerekçesiyle boş tutuluyor. İşlerinin açılacağını ümit eden bölge esnafı taşınmadan memnun. Başkan Trump, Twitter'da, "Bu hafta Amerikan Büyükelçiliği Kudüs'e taşınacak. Herkesi tebrik ederim" mesajını paylaştı.

200 BİN YAHUDİ YERLEŞİMCİ YAŞIYOR

Doğu Kudüs'teki nüfus yapısını Yahudiler lehine değiştirmeye çalışan İsrail yönetimi, uluslararası hukuka aykırı olarak burada 10 Yahudi yerleşim birimi inşa etti. Yahudi olmayanların ikamet etmesinin yasak olduğu bu yasa dışı yerleşim birimlerinde 200 binin üzerinde kişi yaşıyor. BMGK, eski ABD Başkanı Barack Obama döneminde 23 Aralık 2016 tarihinde aldığı bir kararla, İsrail'in işgali altındaki Filistin topraklarında tüm yerleşim faaliyetlerini "derhal ve tamamen" durdurmasını talep etmişti. Ancak BMGK'nın bu kararı da İsrail'e geri adım attıramadı.

NEKBE NEDİR?

Filistinliler, 14 Mayıs 1948'de İsrail'in işgal ettiği Filistin topraklarında bağımsızlığını ilan etmesi ve Filistinlilerin zorunlu göçe tabi tutulması nedeniyle 15 Mayıs'ı "Nekbe" (Büyük Felaket) olarak anıyor. Batı Şeria ve Doğu Kudüs 1967'den bu yana İsrail işgali altında bulunuyor.