Nevruz için mesaj yayınlayan ABD Başkanı Obama, yeni bahar ve yeni yılın gelmesine yönelik iyi dileklerini iletti. Obama, bu bayram döneminin şükranları sunma ve önümüzdeki yıla dair umutları ifade etme fırsatı sunduğunu kaydetti.

Her yıl olduğu gibi bu yıl da bu dönemi İran halkı ve İran liderlerine doğrudan seslenme fırsatı olarak gördüğünü belirten Obama, göreve başladığından bu yana İran hükümetine, İran'ın uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde iki ülke arasında yeni bir ilişkinin olabileceği ve İran'ın uluslararası toplum içindeki yerine dönebileceği noktasında teklifte bulunduğunu ve şans verdiğini söyledi.

İran’ın yeni Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile telefonla konuşmasından bu yana iki ülke arasındaki ilişkilerde ilerlemeler görüldüğünü ve Kasım ayında varılan ön anlaşmada İran'ın nükleer programının kilit bölümlerini sınırlandırma noktasında mutabık kalındığını kaydetti.

Obama ile Ruhani’nin telefon görüşmesi 1979 yılından bu yana bir ABD Başkanı ile İran lideri arasındaki ilk görüşme olmuştu.

‘Diplomasiye bağlıyım’

Obama, "Dünyanın İran’ın nükleer programı üzerindeki kaygılarını giderecek kapsamlı bir çözüm bulma umutlarıyla, yoğun müzakereler yapıyoruz. Daha önceden söylediğim gibi bir ilüzyon içinde değilim. Bu zor olacak. Ama diplomasiye bağlıyım çünkü gerçekçi bir çözümün temelinin bu olduğuna inanıyorum” dedi.  

İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney de dâhil bütün üst düzey yetkililerinin İran’ın nükleer silah geliştirmediğini söylediğini hatırlatan Obama, nükleer programın barışçıl olduğu yönünde adımlar atılması halinde anlaşma şansının olduğunu bildirdi.

İran’ın barışçıl nükleer enerjiye erişiminin olabilmesi gerektiğini kaydeden Obama, Tahran yönetiminin uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmesinin İran halkı için fırsatlar yaratacağını söyledi. Obama sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bu yıl diplomatik bir ilerleme, İran halkı için önümüzdeki dönemde daha fazla imkânlar ve refahın yaşanmasına yardımcı olabilir. Zaten İran halkı da seçimlerde bu yönde oy kullandı. Tüm İran yönetiminin de bu mesajı duymasını umuyorum. Çünkü birçok yıldan sonra ilk defa, yeni bir yola girme şansımız var. İran bu anı değerlendirebilirse, bu Nevruz sadece yeni bir yılın değil, aynı zamanda İran için tarihte yeni bir dönemin ve dünyadaki rolünün başlangıcının işareti de olabilir.”

Obama İran halkının Nevruz’unu “Eid-eh Shoma Mobarak” sözleriyle kutladı.

Obama’nın bu seneki Nevruz mesajı Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin göreve gelmesinden ve İran ile BM Güvenlik Konseyi daimi üyeleri ve Almanya arasında sürdürülen müzakerelerin başlamasından dolayı farklı bir anlam taşıyor.

Müzakereler 7 Nisan’da devam edecek

Viyana'da 18 Mart Salı günü başlayan İran ile BM Güvenlik Konseyi daimi üyeleri ve Almanya arasında yürütülen ikinci tur nükleer müzakerelerden sonra açıklama yapan AB Güvenlik ve Dış Politika Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton, müzakerelere 7 Nisan’da devam etme kararı aldıklarını açıklamıştı.

İran Dışişleri Bakanı Cevat Zarif ise İngiliz Financial Times gazetesinde yer alan makalesinde mevkidaşlarını nükleer krize son vermeye çağırmış, "Kapsamlı bir nükleer anlaşmayla ilgili görüşmelere başlarken, muhataplarımız zor kararlar vermek durumunda kalacaktır. Herkesin yapması gereken, daha fazla cesaret gösterilmesidir" demişti.

Taraflar arasında 24 Kasım’da varılan ve 20 Ocak’ta yürürlüğe giren geçici anlaşmanın uygulanması için İran’a tanınan altı aylık süre Nisan ayında doluyor.

Anlaşmada Tahran yönetimi altı ay boyunca yüzde 5'in üzerinde uranyum zenginleştirme faaliyetine son vereceğini ve yüzde 20'ye yakın zenginleştirilmiş uranyum stokunu seyrelteceğini taahhüt etmiş, karşılığında İran’a uygulanan yaptırımlar hafifletilmişti.

Diplomatik kaynaklar, ilk anlaşmanın istenilen sonuca ulaşması durumunda Viyana müzakerelerinin sonucunda ikinci ve nihai bir anlaşma imzalanabileceğini belirtiyor.