İsrail Milli Güvenlik Kurulu Başkanvekili Yaakov Nagel, Türkiye ile anlaşmaya çok yakın olduklarını söyledi. Anlaşma kapsamında Gazze ablukasının kaldırılmayacağı ancak Türk yardım kuruluşlarının faaliyetlerinde kolaylık sağlanacağı belirtiliyor.
İsrail Radyosuna konuşan Nagel, 26 Haziran Pazar günü Türkiye ve İsrail'den yetkililerin Avrupa'da açıklanmayan bir şehirde bir araya geleceklerini belirterek bu görüşmenin aylardır devam eden müzakerelerin sonuncusu olacağını ifade etti. İsrail heyetine Başbakan Benyamin Netanyahu'nun özel temsilcisi Joseph Ciechanover, Türk heyetine ise Feridun Sinirlioğlu'nun başkanlık edeceği belirtildi.
Son dönemde İsrail'den de anlaşmanın gerçekleşeceğine dair yorumlar daha sık duyulmaya başlandı. Altyapı, Enerji ve Su Bakanı Yuval Steinitz, sorunların yüzde 90'ının giderilmiş olduğunu açıkladı.
2010 yılında Gazze'ye yardım götüren Mavi Marmara gemisine İsrail işgal güçleri saldırıda bulunmuş ve dokuz kişiyi katletmişti. Bu olaydan sonra iki ülke arasındaki ilişkiler gerilmiş ve büyükelçiler geri çekilmişti.
2013 yılında ise Netanyahu özür dilemiş ve tazminat ödemeyi kabul etmişti. Türkiye ise Gazze ablukasının kaldırılmasını da talep etmişti. The Jerusalem Post'ta yer alan analizde ablukanın tamamen kaldırılmayacağı ancak Türk yardım kuruluşlarına yardım etmede kolaylık sağlanacağı belirtiliyor. Buna göre Türk yardım kuruluşlarının yardımları Aşdod limanında toplanarak İsrail'in kordinasyonuyla Gazze'ye ulaştırılacak.
Aynı analizde Türkiye'nin Gazze'ye liman ve enerji santrali yapılması talebinin ise kabul edilmediği belirtiliyor. Ayrıca anlaşma için İstanbul'daki Hamas ofisinin kapatılması ve Türkiye'nin Hamas'ın saldırılarını durdurması için baskı yapması gibi şartlardan da bahsediliyor.
Anlaşmanın bu ay sonuna kadar imzalanması bekleniyor.
HAMAS YETKİLİSİ: TÜRKİYE ABLUKA ŞARTINDAN VAZGEÇTİ
Bu arada bir Hamas yetkilisi Londra merkezli Rai El Yewm gazetesine verdiği demeçte Türkiye’nin İsrail’le normalleşme için yaptığı müzakerelerde Gazze’ye ablukanın kaldırılmasına dair şartından vazgeçtiğini öne sürdü.
Adı açıklanmayan Hamas yetkilisi, normalleşme görüşmeleri ile ilgili Türkiye’ye eleştirilerde bulundu. Türkiye’nin normalleşme konusunda sadece kendi menfaatlerini öncelediğini iddia eden Hamas yetkilisi, Erdoğan’ın Hamas yönetimine “Ablukanın kaldırılması için elimden gelen her şeyi yaptım ama İsrail bunu reddediyor” dediğini iddia etti. Yetkilinin iddialarına göre Erdoğan, Hamas yönetimine Türkiye’nin menfaatleri için anlaşmayı imzalayacağını söylemiş.
Rai El Yewm gazetesi ve The Jerusalem Post’un analizlerinde Hamas ile Türkiye’nin arasında bu sebeple bir soğukluk olduğu iddia ediliyor. Analizlerde son dönemde Hamas’tan Türkiye’ye bir ziyaret gerçekleşmediği, Erdoğan’ın kıznın düğününe de Hamas’tan katılım olmadığı ifade ediliyor.
ÇAVUŞOĞLU: HAMAS’LA İLGİLİ ŞART YOK
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise Kıbrıs’taki basın toplantısında İsrail ile ilişkilerin normalleşmesine yönelik haberlerin hatırlatılması üzerine Türkiye’nin kalan iki şartının yerine gelmesi için görüşmelerin devam ettiğini söyledi.
Bununla ilgili görüşmelerin bundan sonraki süreçte de süreceğini belirten Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
“Bizim şartlarımız son derece sarihtir. Bu şartlar yerine getirildiği zaman ilişkileri normalleştiririz, büyükelçilerimizi geri göndeririz ve adımları atarız. Gazze üzerindeki ambargoların kaldırılması gerekiyor. Burada yaşayan Filistinli kardeşlerimiz son derece zor şartlar altında yaşıyor. İnsani yardımların, kalkınma yardımlarının engelsiz bir şekilde Gazze ve Filistin’e ulaştırılması gerekiyor. Tüm bunları detaylı bir şekilde görüşüyoruz. Önümüzdeki ilk toplantıda anlaşmaya varılır mı, varılmaz mı, tabii bu, İsrail’in atacağı adıma bağlı.
Hamas ile ilgili bir sorun olduğunu düşünmüyorum. Bizim başından beri Hamas ile temaslarımız gizli saklı değil. Hamas liderlerine telkinlerimiz de gizli saklı değil. Bir taraftan Ortadoğu barış sürecine katkı sağlamaya çalışıyoruz. İsrail ile ilişkilerimizin kopması nedeniyle bu katkıyı yeterince veremediğimizi biliyoruz. Ama Hamas olmadan kalıcı bir barışın olmadığını bugün İsrail de kabulleniyor. Bu konuyla ilgilenen herkes bunu kabul ediyor. Dolayısıyla bundan sonra da Hamas’a gerek El Fetih ile Filistin içinde birlik ve beraberliğin devam etmesi ve gerekse Ortadoğu barış sürecine katkı sağlamak bağlamında Hamas ile de temaslarımız devam edecektir. İlk temasa geçtiğimiz zaman tepki gösteren ülkeler bile bizim ne yapmak istediğimizi, İsrail dahil çok rahat bir şekilde anlamıştır. Dolayısıyla İsrail ile ilişkilerimizin normalleşmesi için Hamas diye bir şart yoktur, olamaz da.”