Ramallah’ta Filistin’in BM kurumlarına üyelik sürecini başlatacak belgeye imza attıktan sonra televizyonda konuşma yapan Abbas, “Filistin yönetimi, 4. Cenevre Sözleşmesi ile faaliyete geçen Birleşmiş Milletler’in 15 kurumuna ve uluslararası anlaşmalara üyelik çalışmasına başlamayı oy birliğiyle kabul etmiştir. Üyelik başvuruları ilgili kurumlara hemen gönderilecektir” dedi.

Abbas, “Bu adım ABD’ye veya başka bir tarafa karşı bir hamle değildir, bu bizim hakkımızdır, sadece dokuz aylığına askıya almaya karar vermiştik” dedi.

Al Jazeera Kudüs muhabiri Stephanie Dekker, “Birleşmiş Milletler’e gitmek, bağımsız bir devlet olma ve Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne gitme potansiyeli anlamına geliyor” dedi.

Dekker, “Bu adım ABD ve İsrail’in üzerindeki baskıyı artırıyor. Dokuz aylık barış görüşmelerinde Mahmud Abbas böyle bir adım atmayacağını söyledi. Ama kendisine aynı zamanda dokuz ay boyunca Filistinli mahkûmların serbest bırakılacağı sözü verilmişti” dedi.

Abbas’ın başka bir seçenek kalmadığını düşündüğünü ve Filistinliler nezdinde zor bir durumda kaldığını belirten Dekker, “yerleşimler iki katına çıktı, yıkılan Filistinlilere ait evlerin sayısı iki katına çıktı. Abbas için herhangi bir sonuç görmeden görüşmelere haklı çıkarmak zor bir durum” ifadelerini kullandı.

‘Bir sonuca varmak için çok erken’

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ise İsrail ve Filistin arasındaki barış görüşmelerinde herhangi bir sonuca varmak için çok erken olduğunu ve ortada birçok ihtimalin olduğunu söyledi.

Kerry Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas’ın İsrail ile barış görüşmelerine Nisan ayının sonuna kadar devam etme sözünü tutacağını belirtti.

Brüksel’deki Bakanlar düzeyindeki NATO Zirvesi’nde bulunan Kerry, “bu akşam dahi hem İsrail hem de Filistin tarafı, görüşmelerde ilerlemek için bir yol aramaya devam etmek istediklerini söylediler” ifadelerini kullandı.

Reuters haber ajansının ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan üst düzey bir yetkiliye dayandırdığı bilgiye göre ise, Kerry’nin çarşamba günü Mahmud Abbas’la Ramallah’ta yapılacak görüşmes iptal edildi.

Filistinli mahkûmlar düğümü

Filistin - İsrail barış görüşmelerini canlandırmak için iki taraf arasında mekik dokuyan ABD Dışişleri Bakanı John Kerry pazartesi günü yeniden bölgeye hareket etmişti.

Filistin yönetimi, İsrail'in, Filistinli tutukluları 29 Mart günü serbest bırakacağına ilişkin 2013 Temmuz ayında verdiği sözden cayması karşısında Kerry'den devreye girmesini talep etmişti. 

AFP'ye konuşan Filistinli Milletvekili Mustafa Barguti, "Kerry'den bu sorunun çözümüne dair bir yanıt alamazsak yarın BM kurumlarına üyelik sürecimizi başlatacağız" demişti. 

İsrail'deki sağcı Netanyahu Hükümeti, 28 Mart Cuma günü aldığı kararla anlaşma gereği 29'unda bırakılması gereken Filistinli tutukluları serbest bırakmayacağını açıklamıştı. 

Temmuz'da ABD arabuluculuğunda varılan anlaşma gereği, İsrail 103 Filistinli tutukluyu bırakma sözü vermişti. Barış görüşmeleri için karşılıklı jest olması nedeniyle Filistin de daha önce Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nda oylamayla kazandığı 'devlet' statüsü gereği BM kurumlarına üyelik başvurusunu ertelemeyi vaadetmişti. 

Görüşmelerde kritik dönem

İsrail, görüşmelerde somut ilerlemenin sağlanabilmesi için Filistin tarafından İsrail'in Yahudi kimliğinin kabul edilmesini şart koşuyor.

Filistin tarafı İsrail nüfusunun dörtte birini oluşturan Arapların, Yahudi kimlikli bir devlette söz hakkına sahip olamayacağını ve İsrail'in bu yolla işgale meşruiyet kazandıracağını ileri sürerek bu koşula karşı çıkıyor.

Filistin tarafı, 1993'teki Oslo Kararları'na dayanarak bölgede iki devletli çözümün, Batı Şeria ve Doğu Kudüs'teki Filistin topraklarında Yahudi yerleşimlerinin durdurulmasının ve ülkelerini terk etmiş Filistinli mültecilerin dönüş hakkının masaya yatırılmasını istiyor.

İsrail - Filistin barış müzakereleri üç yıllık aradan sonra ABD’nin arabuluculuğuyla Temmuz 2013’te yeniden başladı.  Barış müzakereleri için 9 aylık bir takvim belirlenmişti. Belirlenen süre 29 Nisan’da doluyor.

ABD Dışişleri Bakanlığı görevine gelmesinden bu yana geçen bir yıllık süre içinde Kerry, İsrail ve Batı Şeria’yı birçok kez ziyaret etti. Kerry bu ziyaretlerde taraflar arasında nihai bir statü anlaşmasına varılmasını umuyor. İsrail - Filistin arasında Kerry’nin aracılığında devam eden barış müzakereleri için 9 aylık bir takvim belirlenmişti.